
Rodzinne zwiedzanie Wilna w lipcu 2020 r. było pretekstem do nieco innego spojrzenia na współczesność i przeszłość. Otóż wpadliśmy wspólnie z córką Julią (lat 15) na pomysł odszukania i sfotografowania tych miejsc, które na swoich fotografiach uwiecznił sam Jan Bułhak, a które zostały opublikowane w wydanym w 1922 r. opracowaniu Henryka Mościckiego „Wilno”. Córka nazwała to „re-kreacje”, co można określić jako „ponowne tworzenie”. Zobaczmy zatem, co z tego wyszło.
Jadąc do Wilna uzbrajam się w przedwojenne przewodniki i książki z mojej biblioteczki: „Wilno” Henryka Mościckiego (Warszawa 1922 r.), „Wilno” Heleny Romer (Poznań, chyba wydanie z 1923 r.), „Przewodnik po Wilnie” Władysława Zahorskiego (Wilno 1923 r.) oraz „Wilno” Jerzego Remera (Poznań 1936 r.). Są to pozycje pełne niesamowitych opisów i zdjęć (uzupełnianych jeszcze pocztówkami, których mam kilka). W tym roku postanowiliśmy sprawdzić, jak wyglądają miejsca sfotografowane przez Bułhaka 100 lat temu. Właśnie jego fotografie znajdują się we wspomnianej pracy H. Mościckiego. Niektórych miejsc nie znaleźliśmy, niektóre wyglądają inaczej. Kilku ujęć nie udało nam się odtworzyć (np. tych z okien). Do niektórych miejsc nie zdążyliśmy dojść lub nie daliśmy rady wejść (jest zatem powód do kolejnej wycieczki).
Poniżej zamieszczę zdjęcia zawsze w tym samym układzie: zdjęcie historyczne Bułhaka i dwa zdjęcia współczesne (kolorowe i czarnobiałe, będące przeróbką kolorowego) wykonane przez Julię Sienkiewicz (telefonem Samsung Galaxy S9+).
W tym wpisie zamieszczę zdjęcia uniwersytetu oraz miejsc przy ul. Uniwersyteckiej.
Uniwersytet Stefana Batorego
„Zabudowania uniwersyteckie” to tytuł fotografii Bułhaka przedstawiającej obecny Dziedziniec Macieja Kazimierza Sarbiewskiego.
„Obserwatorjum – Dziedziniec Gwiaździsty” tak nazwał J. Bułhak dziedziniec obecnie nazwany Dziedzińcem Obserwatorium Astronomicznego. „Tak wyglądało niegdyś, zachwyt znawców budzące, obserwatorjum wileńskie” pisał Mościcki.
„Uniwersytet i Kościół Św. Jana”, czyli inne spojrzenie na Dziedziniec Sarbiewskiego
Alumnat Papieski
Przy ul. Uniwersyteckiej, naprzeciwko Uniwersytetu, znajduje się „Dom kapitulny” czyli dawny Alumnat Papieski – Seminarium dla Unitów, założone przez Grzegorza XII. Władysław Zachorski tak pisał o tym miejscu: „Dotąd zachowały się w dziedzińcu na wszystkich piętrach piękne arkady. W ostatnich czasach w celu pomnożenia dochodu z kamienicy zamurowano arki z prawej strony i przez to oszpecono dziedziniec i dano świadectwo niekulturaności gospodarzy domu”. No cóż, dzisiaj dziedziniec ten wygląda bardzo dobrze.
Pałac Biskupi, czyli obecny Pałac Prezydencki
„Chwilowo lokował się w Pałacu Stanisław August w 1797 r.,, król francuski Ludwik XVIII, król pruski Wilhelm, oraz wszyscy cesarzowie rosyjscy, począwszy od Pawła I” pisał Zahorski.
Pałac Biskupi (szczegół fasady głównej)