Dom Adolfa Sienkiewicza w Nowej Górnej Kolonii Wileńskiej

Wśród dokumentów uzyskanych w Archiwum Państwowym w Wilnie jest też teczka domu Adolfa Sienkiewicza przy ul. Głośnej 23 w Nowej Górnej Kolonii Wileńskiej. Warto przybliżyć tę historię. Obecnie nie żyją już potomkowie Adolfa Sienkiewicza, tym bardziej musimy o nim pamiętać.

Teczka ta to typowy zbiór administracyjny dokumentów – począwszy od wniosku o pozwolenie na budowę domu aż podania o przebudowę (już z okresu wojny). Ale zacznijmy od adresu.

Ulica Głośna znajdowała się na Kolonii Wileńskiej (lit. Pavilnys) – to historyczna miejscowość podwileńska, obecnie część Wilna, w obrębie dzielnicy Nowa Wilejka (Naujoji Vilnia), na wschód od centrum miasta, pomiędzy dzielnicą Rossa a właściwą Nową Wilejką. Wikipedia podaje, że miejscowość miała historyczny podział na Górną Kolonię (Aukštasis Pavilnys) zwaną także Kolonią Kolejową Górną; oraz Dolną (Žemasis Pavilnys), zwaną także Kolonią Kolejową Dolną.

Z dokumentów wiemy, że ul. Głośna położona była Nowej Górnej Kolonii Wileńskiej, czyli kolejową. Nic dziwnego, skoro Adolf był kolejarzem. Obecnie Głośna to Garsioji gatve. Dom pod numerem 23 obecnie ma numer 29 i nadal stoi! 

Podanie do Zarządu Miejskiego w Wilnie o zgodę na budowę domu Adolf złożył 28 czerwca 1939 r. Poniżej zdjęcie tego podania.

Dalej w teczce znajduje się typowa dla takich spraw korespondencja pomiędzy organami: pismo do Starosty Grodzkiego Wileńskiego, do Dowództwa Obszaru Warownego Wilna czy wydziałów Miasta Wilna.

Ciekawe są jednak daty tych pism – sam koniec sierpnia 1939 r. Nikt nie wiedział, co stanie się za kilka dni… Co więcej, także po wybuchu wojny sprawa szła swoim normalnym torem. W dniu 8 września 1939 r. Adolf został zawiadomiony, że Dowództwo Obszaru Warownego wyraziło zgodę na budowę. Także z 8 września pochodzi Decyzja Główna, czyli pozwolenie na budowę.

Ciekawe jest również to, że autorem projektu był Mojżesz Cholem, wileński architekt i inżynier, Absolwent Instytutu Inżynierów Cywilnych w Petersburgu (wymieniony na tej stronie).

Najbardziej jednak interesujący jest właściwy projekt, czyli rysunki techniczne. Wynika z nich, że miał to być dom drewniany, parterowy z poddaszem, częściowo podpiwniczony. Zachowały się rzuty domu oraz jego kolory rysunek.

Ostatnim dokumentem w teczce budynku jest napisane już po litewsku podanie z 20.10.1941 r. W podaniu tym Adolf Sienkiewicz zamieszkały w Kolonii Wileńskiej ul. Głośna 21 prosi o zgodę na wykończenie (?) domu. Z tego dokumentu wynika także, że Adolf Sienkiewicz kupił ziemię w 1938 roku, zaś powierzchnia działki była całkiem spora – 4372 m2. Dom już wówczas był zbudowany, miał dach, w planach była kanalizacja i wodociąg.

Wg przekazu rodzinnego – czyli wg pamięci mojego Taty – Adolf zamieszkał w nowym domu, zaś w starym Michał Sienkiewicz, jego młodszy brat. Zatem ten nowy był pod numerem 23 a stary obok, pod 21. To ma sens.

A tak wygląda dom obecnie:

Przy okazji wyjazdu do Wilna muszę odwiedzić również tę okolicę.

2 komentarze do “Dom Adolfa Sienkiewicza w Nowej Górnej Kolonii Wileńskiej

  1. Witem. Poszukuję informacji, z czystej ciekawości, o rodzinie pierwszej żony mojego dziadka Jana Łukaszewicza – Jadwigi z Sienkiewiczów. Wiem, że była córką Adolfa i Julii. Dziadek pobrał się z Jadwigą w 1922 w kościele św.Rafała w Nowej Wilejce. Czy Adolf Sienkiewicz, o którym Pan tutaj pisze to ten sam – ojciec Jadwigi? Imię dość rzadkie, więc może?

    1. Maciej, imię Adolf było przed II wojną dość popularne. Dopiero po wojnie zaczęło się źle kojarzyć. Adolf Sienkiewicz (1892-1976), o którym napisałem, miał żonę Stefanię z domu Zykus. Zatem to tylko zbieżność nazwisk…

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Powrót na górę