Losy moich dziadków i ich „repatriacja” (czyli tzw. przewrotnie „powrót do ojczyzny) nie były wcale wyjątkowe. Okazało się bowiem, że podobną drogę przeszli inni Sienkiewiczowie, którzy ostatecznie osiedli w Olsztynie. Dokumenty dotyczące tej historii przesłał mi Jacek Sienkiewicz, syn Zbigniewa, wnuk Czesława Sienkiewicza.
Jacek tak streścił tę historię:
Moi dziadkowie Czesław i Wanda musieli się ewakuować ponieważ Dziadek piastował stanowisko sędziego, co było niemiłe dla nowej władzy radzieckiej. Ojciec przebywał w czasie repatriacji w obozie karnym Armii Czerwonej w Kałudze pod Moskwą, ponieważ unikał wstąpienia w jej szeregi. Powrócił do Wilna tuż przed wyjazdem rodziców. Zatrudnił się w biurze repatriacyjnym. Tym sposobem szybko uzyskał niezbędne dokumenty i wkrótce wyjechał do Polski. W załączeniu kilka dokumentów.
Podstawowym dokumentem jest oczywiście Karta ewakuacyjna, taka sama zresztą jak ta Sienkiewiczów z Nowej Wilejki. Została ona wydana Wandzie Sienkiewicz, żonie Czesława. Rodzina miała ewakuować się gdzieś do Gniezna lub Warszawy. Razem z nią wyjeżdżał Czesław (jej teść) a przy okazji inwentarz żywy i martwy. Poniżej odpis Karty wykonany we wrześniu 1946 r. w Toruniu.
Podobny spis inwentarza posiadał też Zbigniew. Z tego rosyjskiego dokumentu z lipca 1946 r. wynika, co zabrał „c soboj w Polszu”, czyli co zabrał do Polski. A było to m.in. … 400 książek (niestety, nie mogę obrócić pliku).
Natomiast z 29 sierpnia 1946 r. pochodzi Poświadczenie zamieszkania wystawione przez Urząd Miejski w Toruniu. Wynika z niego, że student Zbigniew Sienkiewicz mieszkał przy ul. Focha 33. Jednak dzisiaj nie ma już takiej ulicy w Toruniu. W Toruniu powstawał właśnie Uniwersytet Mikołaja Kopernika (który ja kończyłem w 1998 r.) i zapewne tutaj Zbigniew studiował. Może te książki zostały w Toruniu?
Dwa miesiące później, 29 października 1946 r. zostało natomiast wystawione przez Państwowy Urząd Repatriacyjny Orzeczenie Nr 5692 w sprawie majątku pozostawionego przez Czesława Sienkiewicza w Wilnie. A chodziło o dom przy Antokolskiej 26 i działkę o pow. 1000m kwadratowych.
Byłem tam z Tatą i oglądaliśmy ten dom. Stoi w dalszym ciągu.
Tego samego domu dotyczy (w większości) Opis mienia pozostawionego. Dowiadujemy się z niego, że dom przy ul. Antkolskiej 26 w Wilnie został zbudowany w 1912 r., zaś w 1938 r. doczekał się kapitalnego remontu. Jednak po przynależnościach – takich jak płot czy ustęp – obecnie nie ma śladu. W miejscu, gdzie rosły kwiaty i truskawki obecnie rosną krzaki i wysoka trawa.
