Osoby wpis postanowiłem poświęcić Zofii Sienkiewicz, z domu Czeplikowskiej, żonie Ignacego Sienkiewicza. Taki osoby wpis jest dobrą okazją do pokazania zdjęć i przekazania posiadanych informacji. Informacji pochodzących oczywiście od Krystyny Jasnosz, wnuczki Zofii.
Zofia urodziła się 29 sierpnia 1864 r. w Wilnie jako dziecko Jana Czeplikowskiego i Izabeli (z domu Paszkowskiej). Datę urodzin podaję na podstawie dokumentów – Karty ewakuacji i Aktu zejścia (zgonu), ale w Zaświadczeniu dla ewakuacji do Polski występuje data 29 listopada 1864 r.
Wg litewskiego dokumentu „Paźymejimas” z 1940 r. (jakieś zaświadczenie, wg tłumacza „oznakowanie”) w 1893 r. wyszła za mąż za Ignacego Sienkiewicza. W 1897 r. urodził się ich pierwszy syn, Bernard Sienkiewicz. Potem kolejno Emilian (ur. 1900), Władysław (ur. 1901), Stanisława (ur. 1906) i Genowefa (ur. 1907). Ponadto dwie córki – Jadwigę i Emilię – które jednak zmarły w dzieciństwie.
Z okresu młodości zachowało się ładne zdjęcie Zofii. Zostało ono wykonane w atelier Eliasza Binkowicza, które w Wilnie działało od 1902 do 1914 r. Wg mnie zdjęcie zostało zrobione gdzieś przed 1905 r., Zofia ma nie więcej niż 30 lat.
Wg informacji p. Krystyny po ślubie Sienkiewiczowie mieszkali w Wilnie przy ul. Puławskiej i Kalwaryjskiej. Z kolei ze wspomnianego powyżej zaświadczenia z 1940 r. wynika, że od 1919 r. do 1939 r. Zofia mieszkała przy ul. Piłsudskiego 57/5, potem przez rok przy Jałtańskiej 28b/4 a od kwietnia 1940 r. przy ul. Silutes 8a/2. Późniejszy adres to Sułtańska 27 (wg zaświadczenia z 1945 r).
Zmiana adresu w 1919 r. wynika być może z tego, że w 1918 r. umiera mąż Zofii, Ignacy Sienkiewicz. Wdowa zostaje z czwórką dzieci, jedynie Bernard, najstarszy syn, mieszka chyba samodzielnie. Pewien czas po śmierci wspólnicy męża pomagali rodzinie, ale z czasem pomoc ta ustała i Zofia sama musiała utrzymać dom.
W okresie tym zajmowała się m.in. prowadzeniem czegoś w rodzaju pensji dla studentów, gotowała im obiady, prasowała. Krystyna Jasnosz opowiadała o młodym hrabim, który jadał u babci. Ogromną pomoc w tym okresie okazał Bolesław Sienkiewicz, kuzyn zmarłęgo męża Ignacego (syn Piotra, który był bratem Franciszka, ojca Ignacego). Bolesław był bratem Mieczysława Sienkiewicza.
Krystyna Jasnosz wspomina babcię jako osobę oczytaną, posiadającą dużą wiedzę i znającą niezliczoną ilość bajek. To bardzo piękne wspomnienia.
Na poniższym zdjęciu Zofia Sienkiewicz pozuje do zdjęcia ze swoją inną wnuczką Ireną, córką Bernarda. Irena urodziła się w 1921 r., zatem zdjęcie zostało wykonane około 1930 r.
W archiwum rodzinnym p. Krystyny zachowały się też dokumenty dotyczące ewakuacji do Polski. Z Karty ewakuacyjnej z 7.03.1945 r. oraz z „Zaświadczenia dla ewakuacji do Polski” wystawionego 21.05.1945 r. wynika, że miała udać się do Torunia. Wiemy jednak, że tam nie dotarła. W tę przymusową podróż zabrała 200 kg żywności i 600 kg przedmiotów użytku domowego. Podobne „dokumenty podróżne” mam także jako pamiątki po moich dziadkach.
Zamiast do Torunia, Zofia trafiła do Elbląga. W Elblągu mieszkał także jej wnuk Zbigniew.
Zofia zmarła dokładnie 70 lat temu: 20 września 1948 r. o godzinie 16:30, co potwierdza Odpis skrócony katu zejścia. Pochowana została na cmentarzu Agrykola, sektor V, rząd 2, grób 29.
Ciekawymi pamiątkami po Zofii są przedmioty osobiste: torebka (w zdjęciu tytułowym) oraz portfel (zapewne Ignacego), pieczołowicie przechowywane przez p. Krystynę.
