W czerwcu znowu wybieramy się do Wilna i tym razem chcielibyśmy odszukać grób Scholastyki Sienkiewicz, z domu Aszemberg (może Aszenberg?), mojej prababci. Niestety, niewiele o niej wiemy, dlatego pytam osoby o takim nazwisku o ewentualne powiązania. I pomyślałem, że warto zrobić wpis o Scholastyce, żeby w jednym miejscu zebrać posiadane przez nas informacje. Zacznę od zdjęcia, niestety bez daty.
Scholastyka urodziła się około 1863 r. Piszę „około”, bowiem o dacie urodzin wnioskujemy z tego, że w dniu ślubu z Wiktorem Cezarym Sienkiewiczem miała 19 lat. Jej rodzicami byli małżonkowie, szlachcice Adam i Małgorzata Aszembergowie. Panieńskie nazwisko Małgorzaty brzmiało z kolei Tażuszil.
Nie wiemy, gdzie Scholastyka się urodziła, jednak w czasie ślubu, czyli w 1882 r., mieszkała z rodzicami w folwarku Szauksztaliszki, parafia Malaty (?).
Po ślubie przez jakiś czas na pewno mieszkali w Bakaniszkach.
Adam Aszemberg był jej ojcem, Małgorzata to matka. Poza tym w dokumentach pojawiają się jeszcze inni Aszembergowie, którzy byli świadkami przy różnych wydarzeniach. I tak:
R. (?) Aszemberg – świadek ślubu Cezarego i Scholastki w 1882 r.;
Jakub Aszemberg – wymieniony jako mąż Małgorzaty, która w 1884 r. była chrzestną Amelii Sienkiewicz, najstarszej córki Cezarego i Scholastyki;
Maria Aszemberg – żona Ignacego Sienkiewicza, chrzestna Pelagii, urodzonej w 1887 r.
Bolesław Aszemberg – chrzestny Aleksandry, urodzonej w 1894 r., ochrzczonej w Niemenczynie.
Występuje także Adam Aszemberg (chyba brat Scholastyki), jego żoną była Józefa Aszemberg.
Z tego wniosek, że relacje pomiędzy rodzinami było dobre i bliskie – przynajmniej 2 śluby w jednym pokoleniu.
Rodzina Cezarego i Scholastyki przemieszczała się po Wileńszczyźnie, dlatego dzieci rodziły się w różnych miejscowościach. Oczywiście tam także mieszkała Scholastyka. Urodziła 11 dzieci:
- Amelia, urodzona 12 lutego 1884 roku w zaścianku Bakaniszki, zmarła przed 1908 r., pochowana w Powiewiórce
- Witold, urodzony 16 lutego 1886 roku w zaścianku Bakaniszki, zmarł 10 sierpnia 1953 r. w Szczecinie.
- Pelagia, urodzona 1 grudnia 1887 r. w zaścianku Bakaniszki
- Józefa, urodzona w 1890 r., zmarła 10 listopada 1907 r. w Powiewórce
- Adolf, urodzony 22 grudnia 1892 roku, zmarł w 1974 r. w Słupsku
- Aleksandra, urodzona 24 maja 1894 roku w zaścianku Pietraniszki
- Dominika, urodzona 5 sierpnia 1896 roku w zaścianku Pietraniszki
- Michał, urodzony 29 września 1899 roku w zaścianku Ignapol
- Maria, urodzona 2 sierpnia 1901 roku w zaścianku Ignapol
- Kazimierz, urodzony 1 marca 1903 roku w zaścianku Ignapol, zmarł w Bartoszycach 3 listopada 1966 r., mój dziadek
- Józef, urodzony 1 listopada 1905 r. w zaścianku Antoniszki, zmarł 20 czerwca 1906 r., pochowany w Powiewiórce
Z tego wniosek, że mieszkali w Bakaniszkach, Pietraniszkach, Ignapolu i Antoniszkach. Ostatnim miejscem, gdzie Scholastyka mieszkała przez pierwszą wojną, była Powiewiórka.
Gdzie zamieszkała później? Nie wiemy. Prawdopodobnie w Nowej Wilejce.
Babcia Jadzia wspominała, że swoją teściową widziała tylko jeden raz. Prawdopodobnie zatem nie na ślubie z Kazimierzem, syn Scholastyki, który był w 1937 r., w marcu. Nie ma jej na zdjęciach ślubnych. Być może zatem zmarła przed tą datą.
Jednak w latach 30tych wpisana była jako osoba ubezpieczona do legitymacji ubezpieczeniowej Kazimierza, który pracował w fabryce Mozera w Nowej Wilejce. Legitymacja została wydana po 1934 r., zatem wtedy Scholastyka jeszcze żyła.
Podczas jednej z wizyt w Nowej Wilejce słyszeliśmy, że dom Sienkiewiczów podobno stał na pustej obecnie parceli przy ul. Gandru (zdjęcie poniżej). Ale nie wiemy, ile w tym prawdy. Wiemy jednak, że w latach 30tych Kazimierze Sienkiewicz mieszkał przy ul. Kojrańskiej 18/6, bo to wynika z jego legitymacji ubezpieczeniowej (wpis z 16.03.1936 r.). A Kojrańska do dzisiaj właśnie Gandru.
Na tej parceli (za stacją trafo widoczną w głębi) wierzbę posadziła Dominika Sienkiewicz.
Po wojnie część żeńskiej rodziny Aszembergów mieszkała Olsztynie, na Kolonii Mazurskiej.
Kiedy zatem zmarła Scholastyka z domu Aszemberg i gdzie jest pochowana?
Być może ktoś z żyjących obecnie Aszembergów – w Polsce, Wilnie czy Nowej Wilejce – będzie posiadał jakieś informacje.
Proszę o kontakt.